Czas Wszechświata obserwowalnego w momencie jego zamknięcia wynosi czas Plancka. Rozproszenie tego czasu, rozumiane jako upływ czasu, występuje wyłącznie wewnątrz Wszechświata obserwowalnego i jest skutkiem rozproszenia masy wewnątrz przestrzeni Wszechświata obserwowalnego, a tym samym jest skutkiem rozproszenia masy i przestrzeni tego Wszechświata. Przestrzeń osobliwości początkowej jest nieskończona. Przestrzeń Wszechświata obserwowalnego w momencie wielkiego wybuchu wynosi długość Plancka. Przestrzeń Wszechświata obserwowalnego w momencie jego zamknięcia wynosi nieskończoność minus długość Plancka. Rozproszenie przestrzeni, rozumiane jako upływ przestrzeni oraz zmienność przestrzeni, następuje od momentu wielkiego wybuchu do momentu zamknięcia Wszechświata obserwowalnego, a niezależnie od tego odbywa się wewnątrz Wszechświata obserwowalnego i w tym wypadku jest powiązana z rozproszeniem masy oraz czasu wewnątrz Wszechświata obserwowalnego.

Pozorność drugiego stopnia dotyczy wydarzeń, jakie odbyły się w czasie pierwszej sekundy istnienia Wszechświata. Pozorność ta została określona słowem nieupływający. Traktując omawiane zagadnienie w możliwie zwięzłej formie, zasadne jest następujące wyjaśnienie. Względność czasu rozpoczęła się wraz z wielkim wybuchem, w momencie oddzielenia się oddziaływania grawitacyjnego. Patrząc z perspektywy wnętrza Wszechświata obserwowalnego, faktyczna, odczuwalna względność czasu rozpoczyna się dopiero na poziomie atomowym, ponieważ wszechświat kwantowy nie podlega pod względność czasu bezpośrednio. W pierwszej sekundzie istnienia Wszechświata występowały wyłącznie obiekty kwantowe, natomiast ewolucja atomowa rozpoczęła się po pierwszej sekundzie życia Wszechświata. Jeśli masa Wszechświata obserwowalnego, przez całą czasoprzestrzeń tego Wszechświata, załamuje każdy czas względny do czasu Plancka, a odczucie upływu czasu względnego wymaga posiadania przestrzeni oraz masy mniejszej od całościowej, to skutki tego są następujące. W pierwszej sekundzie istnienia Wszechświata upływ czasu względnego nie występował, ponieważ na poziomie całego Wszechświata obserwowalnego każdy upływ czasu względnego załamywany jest do czasu Plancka, natomiast wewnątrz Wszechświata obserwowalnego nie istniały jeszcze obiekty atomowe, który mogłyby odczuwać czas względny.